با سلام.

به سایت خانه و خاطره خوش آمدید.

 

دیدارگاه های زرتشتی (زیارتگاه های زرتشتیان)

 

 دیدارگاه (زیارتگاه) پیر هریشت؛

 

زیارتگاه پیر هریشت

این مکان در 14 کیلومتری شهر اردکان یزد قراردارد. به باور ایرانیان این مکان جایگاه ابدی یکی از ندیمگان شهبانو دختر یزدگرد سوم شاهنشاه ایران دوران اواخر ساسانی است که پس از تعقیب تازیان به این مکان پناه برده است و در آنجا هنگام نیایش ناپدید شده است. مراسم زیارت پیر هریشت از هفتم تا یازدهم فروردین ماه برگزار می شود که برابر است با روز امرداد تا خورداد روز از فروردین ماه هر سال.

 

 دیدارگاه ستی پیر

 

دیدارگاه ستی پیر

زیارتگاه ستی پیر در نزدیکی مریم آباد یزد قرار دارد. بنای آن مانند قلعه است که آثار چهار برج باستانی در اطراف قلعه دیده میشود. مراسم این زیارتگاه در بیست و چهارم خرداد ماه هر سال برابر با روز اشتاد از ماه خورداد باستانی اجرا می گردد.

 

 دیدارگاه پیر سبز (چک چکو)

 

زیارتگاه پیر سبز (چک چک یا چک چکو)

نام دیگر این زیارتگاه "چک چکو" است که در فاصله 65  کیلومتری شمال غرب یزد در دامنه کوهی آهکی قرار دارد. این مکان از مهمترین و مشهورترین زیارتگاههای ایران و جهان است. به صورتیکه بسیاری از زرتشتیان کشورهای اطراف (هند- پاکستان- تاجیکستان و . . .) هر ساله در مراسم این زیارتگاه شرکت میکنند.

 

 زیارتگاه پیر سبز یا چک چکو/ درب ورودی

 

درب ورودی چک چکو

محل این زیارتگاه در دامنه کوهی با شیب زیاد قرار دارد. این مراسم از 24 تا 28 خرداد هر سال برابر با روز اشتاد تا انارم از ماه خورداد باستانی اجرا می گردد.

 

 زیارتگاه پیر نارستانه محل آرامگاه اردشیر بابکان

 

زیارتگاه پیر نارستانه/ آرامگاه اردشیر بابکان

این زیارتگاه در داخل دره ای واقع شده است که سه طرف آن را کوه پوشانده است و در 30 کیلومتری شرق یزد قرار دارد. مراسم این نیایشگاه از روزهای 2 تا 6 تیرماه برگزار میشود که برابر است با سپندارمذ روز تا آذر روز از تیرماه. چشمه ای زیبا نیز در کنار این نیاشگاه قرار دارد که آب آن از بارندگی تامین میشود. بسیاری از ایرانیان بر این باور هستند که این مکان آرامگاه شاهنشاه اردشیر ساسانی بنیانگذار سلسله ساسانیان است که به اردشیر بابکان شناخته میشود. مردم در این روز در این مکان حاضر میشوند و به روان انوشه نیاکان ایران و جانباختگان راه میهن و بزرگان از دنیا رفته ایران درود می فرستند.

 

  زیارتگاه پیربانو، آرامگاه شهبانوی ایران خاتون بانو؛

 

زیارتگاه پیربانو/ آرامگاه شهبانو خاتون بانو

این زیارتگاه به باور مردمان آرامگاه شهبانوی ایران، دختر یزدگرد سوم است که خاتون بانو نام داشته و در فاصله 120 کیلومتری شمال غربی یزد و در جنوب شهر "عقدا" و در بین دره ای به نام زرجو قرار دارد. ساکنان این روستا با آب چشمه زندگی خود را می گذارنند. زمان این مراسم از 13 تا 17 تیرماه است که برابر است با مهر روز تا ورهرام روز از تیر ماه باستانی. این نیایشگاه در مسیر رودخانه فصلی قرار دارد.

 

 سنگ قبر آرامگاه خاتون بانو (ساخته شده در دوران ناصرالدین شاه قاجار)؛

 

سنگ قبر آرامگاه شهبانوی ایران "خاتون بانو" دختر یزدگرد سوم

دیدارنامه ای (زیارت نامه ای) برای پیربانو "خاتون بانو"

 

ای  پير با  مهر و  صفا ، الگوی   پاکی  و  وفا         رنجيده  از جور و  جفا ،  در  جستجويت  آمدم

ای پارس بانو  خسته ام غمگين و دل شكسته ام        بر لطف تو دل  بسته ام ، من در حضورت آمدم

ای بانوی ايران زمين ای خفته در اين  سرزمين         بر حلقه اش همچون نگين، در زرع جويت آمدم

خاتون  بانوها  تویی ،  آواره ام    مأوا   تویی          درمان  و داروها  تویی ، اينك  به  كويت  آمدم

اندر  دل  اين  كوهها  ماندی  غريب  ای  آشنا           هستی غريبان را پناه  زين  رو به  سويت  آمدم

  

 زیارتگاه پیرنارکی محل آرامگاه شهبانو نازبانو؛

 

زیارتگاه پیر نارکی (آرامگاه شهبانو ناز بانو)

این زیارتگاه در فاصله 55  کیلومتری شهر یزد و غرب شهرستان مهریز در دامنه کوه بلندی با سنگهای آهکی سیاه، واقع شده است. در این نیاشگاه چشمه آب زیبایی وجود دارد. عده ای بر این باورهستند که این مکان آرمگاه ناز بانو شهبانوی ایران است. مراسم این نیایشگاه از 11 تا 15 امرداد ماه است که برابر است با روز دی به مهر تا فروردین روز از ماه امرداد باستانی.

 

 آرامگاه بی بی شهربانو؟!

 

زیارتگاه درب‌مهرهای كرمان

 آتشكده محله‌ی دولتخانه از دهش شادروان پولاد اسفنديار يزدی مقيم بمبئی در سال 1280 خورشيدی بنا شده است و تا امروز پرستشگاه زرتشتيان می‌باشد و هزينه‌های آن از كمک زرتشتيان تهيه می‌شود. آتش اين آتشكده تاكنون نيز روشن بوده و هر ساله در روز يازدهم دی ماه در اين محل مراسمی برگزار می‌شود كه به گهنبار دولتخانه معروف است. یکی ديگر از آتشكده‌های مهم و جديد شهر كرمان كه تا امروز نيز پا برجاست و مردم برای روزهای فرخنده به آنجا رفته و شمع و عود روشن میکنند، آتشكده ای واقع در كوچه‌ی دبيرستان ايرانشهر است. درب مهر نو كرمان به ‌وسيله‌ی دهشمندان قنات غسانی (یکی از دهات اطراف كرمان) ساخته شده است و آتش ورجاوند درب مهر قنات غسان به درب مهر كنونی منتقل گشت. بخشی از هزينه درب مهر نو از دهش موبد زادگان ، سرور و شيرين ، دو خواهر قنات غسانی به نامگانه پدرشان دستور رستم دستور مرزبان بنا گرديد. چون بنای درب مهر از دهش بهدينان قنات غسان بوده، آتش درب مهر قنات غسان به وسيله‌ی موبدان آنجا به ‌نام موبد بهرام اسفنديار آريایی ، موبد نوشيروان جهانگير اشيدری ، و موبد گشتاسب بهمن پور جهانبخش به درب مهر كنونی منتقل گرديد. امروزه اين آتشكده شامل موزه‌ای است كه به ثبت اداره‌ی ميراث فرهنگی استان كرمان رسيده است و آثار و اسناد قدیمی خانواده‌های كرمانی و حتی نسخه‌های خطی قدیمی و اشيایی چون چرخ چاه ، چرخ ريس ، سماور برنجی، اتوهای ذغالی و … در آنجا وجود دارد.


زیارتگاه "شاورهرام‌ ايزد" در کرمان

 زيارتگاهی بيرون دروازه‌ی ناصريه و متصل به خيابان ناصريه است. اين محل در قديم معروف به پير سنگی بوده و درب كوچکی از سنگ هم داشته است.  گذشته از زرتشتيان، مسلمان‌ها نيز به اين محل باور دارند و با پاکی نيت نيازهای خود را از اين محل میخواهند .

چنين معروف است كه هنگام هجوم افغان‌ها به كرمان ، آنها شبی را در كنار خندقی كه نزديك "شاورهرام ‌ايزد" بود استراحت كرده تا فردای آن‌روز، اين حدود را غارت كنند. شبانه پرچم سبزی در اين محل ظاهر گشت و در قلب سپاه آنان افراشته و برپا شد. افغان ها به گمان ‌اينكه دشمن به ايشان حمله‌ور شده در تاریکی شب به كشتن يكديگر پرداختند و پای‌ به فرار گذاشتند. علت ديگری كه باعث شده به اين محل احترام بگذارند اين است كه محمد اسماعيل ‌خان حاكم كرمان ، جدّ سردار نصرت اسفندياری ، مصمم بود كه مسير دروازه‌ی ناصريه را از اواسط  شاورهرام ‌ايزد بگذرانند. هر چند زرتشتيان عجز و التماس كردند تا او را از اين تصميم منصرف كنند مؤثر واقع نشد. شبانه پيرمردی سفيدپوش و نورانی از چاهی كه در اين محل قرار دارد خطاب به محمد اسماعیل خان گفت: تو می‌خواهی خانه‌ی مرا خراب کنی؟ خانه‌ات را خراب و افراد آن را پريشان خواهم كرد. فردای آن‌روز محمد اسماعيل ‌خان از تصميم خود دست برداشت و دستور داد روی آن چاه صفه‌ای بسازند. یکی از زرتشتيان اين عمل را به امر او انجام داد و اين صفه تا امروز وجود دارد و امروزه زرتشتيان در اين قسمت شمع روشن می‌كنند.

 

 زیارتگاه شاه مهرایزد در باغچه بوداغ آباد کرمان؛

 

جشن سده در زیارتگاه شاه مهرایزد کرمان

زيارتگاهی است در شمال شهر كرمان ، اين محل را باغچه بوداغ ‌آباد می ‌خوانند. جشن فرخنده‌ی سده و آتش ‌افروزی اين جشن در اين محل برپا می‌شود. اين محل دارای باغی است كه دو ساختمان با حوض نسبتا بزرگ و آشپزخانه‌ای كه تنور آن محل پخت نان و فضای آن برای پخت آش و سيروگ در روزهای مهرايزد است ، دارد. اين آشپزخانه از دهش هرمزديار خداداد اشيدری به ‌نامگانه‌ی مادرش روانشاد ماه‌ خورشيد اشيدری قنات غسانی بوده است. اين زيارتگاه كه مورد توجه و باور بسياری از مسلمان ها نيز هست، در روزهای فرخنده‌ شاهد خيرات جمعيت زيادی از زرتشتيان می‌باشد. چند سال قبل تالاری از دهش رشيد نیک ‌بخش در اين مكان ساخته شد كه مراسم عروسی و جشن های مهم زرتشتيان كرمان چون سده در آنجا برگزار میشود. در مقابل شاه‌ مهرايزد ، زمینی است كه در روز جشن سده خرواری از هيزم در آنجا افروخته میشود.


آرامگاه مقدس جاماسب فیلسوف در شیراز

اين اثر باستانی و با ارزش در حدود 85 كيلومتری جنوب شرقی شيراز كه در مسير جاده شيراز جهرم در سمت راست جاده و نرسيده به شهر خفر قرار گرفته است كه پس از ورود به جاده فرعی به روستای كراده منتهی می‌شود و پس از آن در شرق كراده روستای گاره واقع شده كه آرامگاه جاماسب حكيم در بيرون اين روستا قرار دارد. فاصله روستای كراده تا روستای گاره دو كيلومتراست كه از ميان كوچه باغهای سرسبز راهی باریک و خاکی ناهموار را به ‌طرف آرامگاه طی می‌كند. نام اصلی اين روستا گاره يا كاره می‌باشد كه اهالی منطقه به ‌آن جومه بزرگی میگويند كه مخفف جاماسب بزرگ است. اهالی منطقه جاماسب را به كسر«س» تلفظ می‌كنند. پير مردان و پير زنان اين منطقه جاماسب را خانباز هم میخوانند و درباره جاماسب يا خانباز خان داستان ها و اشعار بسياری در منطقه استان فارس گفته شده است. از جمله می گویند كه خداوند به جاماسب گفت: كه در روزی معين عمرت به‌پايان می‌رسد و جاماسب در روز موعود به اين منطقه وارد شده و در همانجا جان ‌به جان آفرين تسليم كرد و اهالی گاره برايش مقبره‌ای ساختند.

 

  قلعه کنگو در مازندران محل زیارتگاه میترایی؛

 

زیارتگاه میترایی قلعه کنگلو (نخستین نیایشگاه ساسانی)

بنا زیارتگاه میترایی قلعه کنگو که به نخستین نیایشگاه ساسانی معروف است در مازندران واقع شده است. دیواره های این قلعه از جنس گچ و ساروج می باشد و زیر بنای آن 50 متر مربع است. بنای اصلی آن در سه طبقه بوده است که امروزه فرو ریخته است. شمال این بنا به کوهی بزرگ و صخره ای به نام "خورنرو" راه دارد.

 

 نیایشگاه دخانه غلامان در زابل استان سیستان و بلوچستان؛

 

نیایشگاه دهانه غلامان در زابل 

این نیایشگاه در 44 کیلومتری شهرستان زابل قرار دارد. این نیایشگاه در 40 سال پیش به یاری طوفانی بزرگ از زیر خاک بیرون آمده است که سال ساخت آن به 500 پیش از میلاد باز میگردد. شنهای رونده این شهر را به مدت بیش از 2000 سال از دید عموم مخفی نگاه داشته بوده است. در کنار این شهر بنایی چهارگوش به وسعت 2500 متر مربع میباشد که زیارتگاه دینی ایرانیان بوده است که سکوههای بلند آن نشان از اجرای مراسم دینی مردم این منطقه داشته است.

 

منابع:

- سایت "رنگین کمان ایران".

- سایت "انجمن زرتشتیان استکهلم".

- سایت "تارنمای زرتشتیان".

 

..................  .................   ...............   ...............    ............

 

سرگذشت "آیین میتراداتس" در ایران و آسیای کوچک/"نوروز باستانی" نزدیک است/ "آرامگاه اشوزرتشت" در مزارشریف؟!/

با تشکر از سایتهای "رنگین کمان ایران" و "انجمن زرتشتیان استکهلم" و "تارنمای زرتشتیان"، و از سلامتی و محمد مهدی مولایی بخاطر تصاویرشان / سایت خانه و خاطره/آتوسا شهریاری/بهمن ماه 1389 خورشیدی برابر با وهومن ماه 1379 یزدگردی/ فوریه 2011 میلادی/