با
سلام.
به
سایت خانه و
خاطره خوش آمدید.
مدرسه
البرز و دکتر
ساموئل مارتین
جردن (Samuel M.
Jordan) و دکتر
محمدعلی
مجتهدی
دکتر
محمد علی
مجتهدی؛
دکتر
محمدعلی
مجتهدی مدير
مدرسه البرز (از 1323
تا 1358 خورشیدی)
دکتر
مجتهدی بنیانگذار
دانشگاه صنعتی
شریف (آریامهر
سابق) ، رئیس
دانشگاه ملی و رئیس
دانشگاه
شيراز
دکتر
محمد علی مجتهدی در
سال 1287 شمسی در
لاهيجان
متولد شد. پس
از تحصيلات
مقدماتی
در گيلان در 17
سالگی به تهران
آمد و وارد
مدرسه
دارالمعلمين
شد. در مدرسه
شرف از معلمين
فرانسوی
زبان فرانسه
را فرا گرفت.
پدرش محمود
مجتهدی از
خورده مالكين
بود. مادرش را
در دو سالگی
از دست داد. دکتر محمد علی
مجتهدی در
سال 1310 خورشیدی
(زمان رضا شاه)
در امتحان
اعزام محصل به
خارج شركت كرد
و به فرانسه
رفت. ليسانس
خود را در
رشته رياضی و
دكترای
خود را از
دانشگاه
سوربن در رشته
مكانيك گرفت.
دكتر
مجتهدی پس
از مراجعت به
ايران از سال 1317 خورشیدی
شروع به
تدريس كرد و
پس از پايان
خدمت وظيفه به
سرپرستی قسمت
شبانه روزی
دبيرستان
البرز منصوب
شد كه ضمناً
تدريس هم می
كرد. از مرداد
سال 1323 خورشیدی دكتر
مجتهدی
مدير مدرسه
البرز شد و تا
سال 1358 خورشیدی اين
سمت را بر
عهده داشت و یکی از منظم
ترين مدارس
متوسطه را در
ايران اداره
كرد كه عده
زيادی از
تحصيل كرده های
امروز كشور ما
از فارغ
التحصيلان دبيرستان
البرز می
باشند. دكتر
مجتهدی
مديريت مدرسه
البرز را بر
هر كاری
ترجيح می
داد و مدت 34 سال
آن را با قدرت
اداره كرد.
محوطه
داخلی دبیرستان
البرز تهران؛
دكتر
مجتهدی اسامی
شاگردان خود
را همواره در
جيب داشت و در
ميهمانی
ها با والدين
آنها درباره
طرز تحصيل
فرزندانشان
صحبت می كرد.
اين كتابچه ها
37 جلد می باشند
كه نزد
خانواده
مجتهدی به
يادگار مانده
است. دكتر
مجتهدی مدتی
دانشگاه صنعتی آريامهر را
تصدی
می كرد و
چندی رئيس
دانشگاه ملی
و رئيس
دانشگاه
شيراز گرديد و
حتی به او
پيشنهاد شد كه
سرپرستی
محصلين را در
خارج از كشور
بپذيرد ولی
او مديريت
مدرسه البرز
را بر هر كاری
ترجيح می
داد. در سال 1371 خ. از
دكتر مجتهدی
دعوت شد كه به
ايران برود و
ضمن تقدير از
خدماتش جايزه
ای بين
دانشجويان
دانشگاه شريف
( آريامهر )
توزيع گرديد
كه نام جايزه (
دكتر مجتهدی )
بود.
در چند
سال قبل در
كشورهای
مختلف جهان
دانشجويان
سابق البرز
دور هم جمع شده
در تجليل از
دكتر مجتهدی
مراسمی برپا داشته
و از استاد
نيز دعوت كرده
بودند. دكتر
مجتهدی كه
بر اثر مرگ
دخترش در اثر
ابتلا به
بيماری
سرطان فوق
العاده رنجور
شده بود در
خرداد ماه 1376 خورشیدی
در شهر
نيس در 89 سالگی درگذشت كه
از او در داخل
و خارج تجليل
شد.
سده
نامه دبیرستان
البرز؛
مراسم
بزرگداشت
دكتر محمدعلی مجتهدی گيلانی
مهرماه 1387 خورشیدی مصادف
با يكصدمين
سال تولد دكتر
محمدعلی
مجتهدی گيلانی بود،
به منظور
بزرگداشت
زادروز اين فرهنگی
بزرگ كميته ای متشكل
از انجمن های فارغ
التحصيلان
دبيرستان
البرز ،
دانشكده ی فنی
دانشگاه
تهران،
دانشگاه صنعتی
اميركبير (پلی
تكنيك تهران)
و دانشگاه صنعتی
شريف (آریامهر
سابق) تشكيل
گرديد و تصميم
گرفته شد كه
در نيمه ی دوم
مهرماه 1387 خورشیدی بزرگداشت
يكصدمين سال
تولد وی برپا
شود. همچنين
قطعه زميني در
بام سبز
لاهيجان توسط
خاندان محترم
ياورزاده
اهدا شد كه
قرار شد
در اين زمين
بنای
يادبودی برای دكتر
مجتهدی و آمفی تئاتری برای شهر
لاهيجان
احداث شود. فارغ
التحصيلان دبیرستان البرز
ساخت بنای يادبود
را تقبل نموده
اند و آمفی تئاتر
هم قرار است
با كمك شهرداری و
دوستداران وی ساخته
شود.
مصاحبه حبیب
لاجوردی با دكتر مجتهدی
در سال 1987 میلادی دكتر
مجتهدی طي سفری كه به
دعوت تعدادی از
شاگردان قدیمی
خود به آمريكا
داشتند در
ايالت
ماساچوست به مصاحبه
با آقای حبيب
لاجوردی
پرداختند. اين
مصاحبه در
چارچوب طرح
تاريخ شفاهی
ايران در
دانشگاه
هاروارد
انجام شد كه
به مصاحبه با
شخصيت های معروف
ايرانی
اختصاص دارد .
اين مصاحبه
حاوی
نكاتی
جالب و
آموزنده از
مديريت آموزشی
ايشان است .
همچنين كتاب
اين گفتگو در
سال 1381 خورشیدی
در ايران با
نام "خاطرات
دكتر مجتهدی"
منتشر شده.
سده
نامه دبیرستان
البرز
نام
کتابی است که
درباره دبیرستان
البرز توسط
انتشارات
اقبال در سال 1354
ه.ش به چاپ رسیده
است. این
مجموعه توسط
آقای منوچهر
آدمیت تهیه
گردیده است و
در آن سوابق
دبیرستان، از
بدو تأسیس تا
زمان چاپ مورد
بررسی قرار
گرفته است.
مقدمه کتاب به
قلم آقای دکتر
محمد علی
مجتهدی، رییس
توانمند دبیرستان
نوشته شده
است، که در آن
با فروتنی
نوشته است: «مدیر
یا رئیس مؤسسه
آموزشی اگر دارای
معلمین
فداکار و وظیفه
شناس و
باوجدان باشد
خود بیکارهای
بیش نیست.»
نامها
و عکسهای بسیار
از مدیران،
معلمان،
کارکنان دبیرستان
و همچنین قسمتهای
مختلف دبیرستان
در این کتاب
آمده است و
درباره آنها
توضیحاتی
داده شده است.
نامهای برخی
از استادان
دانشگاهی که
از دبیرستان
البرز فارغ
التحصیل شده
بودند و همچنین
نامهای فارغ
التحصیلان از
سال تحصیلی 1319
تا سال 1354 ه.ش، در
پایان کتاب
آمده است. این
کتاب منبع بسیار
خوبی برای
شناخت فضای
فرهنگی این دبیرستان
و تغییرات آن
در طی زمان میباشد.
پرسنل
آموزشی دبیرستان
البرز در سال 1348
خورشیدی؛
تاریخچه
دبیرستان
البرز (کالج آمریکایی
ها) ؛
تاسیس
مدرسه
ابتدایی (1873
میلادی/ 1251
خورشیدی)
گفته
میشود دبیرستان
البرز، ابتدا
مدرسه ابتدایی
بود که در سال 1873
میلادی/ 1251
خورشیدی،
بتوسط آقای
باست Bassette و گروهی
از میسیونرهای
مذهبی
(پروتستانت)
آمریکایی در
تهران و در
حوالی دروازه
قزوین افتتاح
گردید. سپس در
سال 1898 میلادی
دکتر ساموئل
مارتین جردن
مدیر این
مدرسه گردید.
دکتر ساموئل
مارتین جردن
با اصلاحاتی
از جمله با
افزودن دروس
دبیرستانی و پیش
دانشگاهی
توانست مدرسه
البرز را به
جایگاهی
رساند تا برای
مدت 40 سال حضور
خود در ایران،
نام نیکی از
خود به جای
بگذارد. در این
زمان دبیرستان
البرز به کالج
آمریکاییها
نیز معروف بود
و محل آن نیز
در سال 1301 خورشیدی
به محل فعلی
(تهران
چهارراه کالج)
انتقال یافته
است.
در
سال 1324 خورشیدی
با انتصاب
دکتر محمدعلی
مجتهدی گیلانی،
استاد
دانشکده فنی
دانشگاه
تهران به سمت
مدیر دبیرستان
البرز، در مدت
34 سال مدیریت
او، دبیرستان
البرز شاهد
درخشانترین
دوره حیات خود
بود. لازم بیادآوریست
اکثر
روشنفکران دیروزی
و امروزی سرزمین
ایران از دانش
آموختگان دبیرستان
البرز و زنده یاد
دکتر مجتهدی میباشند،
از جمله:
- لطفعلی
زاده، - داریوش
آشوری: نویسنده
و مترجم، - ایرج
آذرین: نظریه
پرداز و مارکسیست،
- آرمیک: گیتاریست
ایرانی، -
بابک اطمینانی:
نقاش، - سعید
باقری شورکی:
استاد و رئیس
سابق دانشکده
مهندسی کامپیوتر
دانشگاه صنعتی
شریف، - مهدی
بهادرینژاد:
استاد مهندسی
مکانیک
دانشگاه صنعتی
شریف، برگزیده
همایش چهره
ماندگار،
معاون پژوهشی
فرهنگستان
علوم و دارنده
نشان درجه یک
دانش، - مصطفی
چمران: دانش
آموخته برکلی
و وزیر دفاع
جمهوری
اسلامی
ایران، - حمیدرضا
تاجدينى: دكترى
روابط بين
الملل از كنت
انگلستان، - صادق
چوبک: نویسنده،
- علی
شهبازيان: دكترى
حقوق بين
الملل، - ابوالقاسم
طاهری: گوینده
و تهیه کننده
برنامههای
رادیو بیبیسی،
- لطفی علیعسکرزاده:
ابداعکننده
منطق فازی، - عادل
فردوسی پور:
گزارشگر
فوتبال ایران،
- سیاوش قمیشی:
خواننده، - انوشیران
کاظمی : اولین
سفیر کبیر ایران
در کنیا، -
هوشنگ کاظمی: بنیان
گزار دانشکده
هنرهای تزئینی،
- احسان علی
مجلسی: طراح
اتومبیل، - فرزاد
ناظم: مدیر فنی
شرکت یاهو، - بهرام
مبشر: مدیر
ارشد ناسا و پژوهشگر
تلسکوپ هابل،
- مسعود
بهرازنیا: وکیل
دادگستری
آلمان، - جمشید
مشایخی: هنرپیشه،
- کامران وفا: فیزیکدان،
- محسن
سازگارا: سیاستمدار،
روزنامهنگار،
پژوهشگر
دانشگاه، -
منصور حکمت: نظریهپرداز
و از رهبران
کمونیست دهه
اخیر، - هاراطون
داویدیان: روانپزشک
برجسته، -
خسرو قشقائی: سیاستمدار،
نماینده مجلس،
- علیرضا نوری
زاده: نویسنده
و روزنامه
نگار، و صدها
و صدهای دیگر.
میسیونر
پروتستانت
دکتر ساموئل
مارتین جُردن؛
دکتر
ساموئل مارتین
جردن (Samuel M. Jordan)
(از
1871 تا 1952 میلادی)
دکتر
جردن از سال 1899
تا سال 1940 میلادی
ریاست کالج
آمریکایی
تهران (دبیرستان
البرز) را به
عهده داشت. او
بانی و سازنده
دبیرستان
البرز و مدرسه
دخترانه آمریکایی
تهران است. جرُدن
در سال 1871 میلادی
در نزدیکی شهر
یورک در پنسیلوانیا
در آمریکا بدنیا
آمد. پس از تحصیل
در دبستان و
دبیرستان در
سال 1895 میلادی
از کالج لافایت
لیسانس گرفت.
در سال 1898 میلادی
درجه استادی
علوم الهی
(ام.ا) از
دانشگاه پرینستون
را دریافت
کرد. در سال 1916 میلادی
کالج لافایت
او را با درجه D.D
(دکتر در حکمت
و فلسفه)
شناخت و در
سال 1935 میلادی
از کالج
واشنگتن و
جفرسون بدرجه
دکترای حقوق
نائل شد.
دکتر
جردن در سال 1898 میلادی
(1278 خورشیدی/ 7
سال قبل از
امضای فرمان
مشروطه) به ایران
آمد و یک سال
بعد ریاست
مدرسه البرز
را به عهده
گرفت. در سال 1913 میلادی
(1292 خورشیدی) با
راهاندازی
کلاسهای باقیمانده
دوره دوازده
ساله دبیرستان
تکمیل گردید.
در سال 1918 میلادی
(1297 خورشیدی) اولین
ساختمان
شبانهروزی
که در آن
زمان، سالن مک
کورمیک (Maccormick Hall)
نامیده میشد
و یک ساختمان
دیگر پایان یافت.
عکس یادگاری
در مقابل سالن
مک کورمیک
کالج آمریکایی
تهران، در سال
1309 خورشیدی؛
دریافت
مدال به پاس
خدمات فرهنگی
(1300 و 1319 خورشیدی)
رضاشاه،
سردودمان خاندان
پهلوی، به پاس
خدمات فرهنگی دکتر
مارتین جردن
در ایران، به
او دو مدال و
نشان عطا کرد:
- ابتدا
در سال 1300 خورشیدی،
وی یک قطعه
نشان و مدال
درجه دوم علمی
دریافت کرد
- و
بار دیگر در
سال 1319 خورشیدی،
وی و خانمش به
دریافت نشان
درجه یک علمی
دیگر مفتخر
شدند.
«ایران»
وطن دوم دکتر
جردن ؛ وفات
دکتر جردن در
آمریکا (1333
خورشیدی/ 1954
میلادی)
دکتر
جردن برای مدتی
به آمریکا
بازگشت (زمان
اشغال ایران)،
سپس در سال 1323
خورشیدی،
دوباره به ایران
آمد و مورد
استقبال
شاگردان و مریدانش
قرار گرفت. او
ایران را وطن
دوم خود مینامید
و همواره از
آن به نیکی یاد
میکرد. وی در
سال 1333 خورشیدی،
در 81 سالگی در
آمریکا
درگذشت.
مراسم
بزرگداشت
دکتر جردن در
ایران (1326
هورشیدی)
در
سال 1326 خورشیدی،
مراسمی به یاد
او و برای
بزرگداشت او
در تالار دبیرستان
البرز برگزار
شد و نیم تنه
سنگی وی را که
استاد ابوالحسن
صدیقی تراشیده
بود، در کنار
در ورودی آن
نصب کردند. این
پیکره بعدا به
کتابخانه
دانشگاه صنعتی
امیرکبیر
منتقل گردید.
بزرگراه
آفریقا در
شمال تهران،
در زمان رژیم
پهلوی، به یادبود
وی خیابان
جردن نام
گرفته بود،
نامی که هنوز
هم بطور غیر
رسمی کاربرد
دارد. کتابی
به نام «روش
دکتر جردن» به
قلم شکرالله
ناصر در دیماه
1323 خورشیدی در
تهران منتشر
شده که در آن
به شیوه کار وی
و اداره دبیرستان
پرداخته است.
ملک
الشعرای بهار
در مورد دکتر
جُردن
تا
کشور ما جایگه
جُردن شد بس
خارستان کز
مدّدش گلشن شد
این
باغ هنر که
دور از او
بود، کنون چشمش
به جمال
باغبان روشن
شد
نادانی
چیست جز به
غفلت مردن؟
باید
به علاج از این
مرض جان بردن
گفتم
که طبیب درد
نادانی کیست؟
پیر
خردم گفت که
جُردن، جُردن!
منابع:
- نوشته
ای از ابراهیم
کدیور از وب سایت
"ابراهیم کدیور".
- سایت "ویکی
پدیا".
- نوشته ای
از سینا پرهیزی
از سایت "جامعه
ی فارغ التحصیلان
البرز".
(پژوهش،
گردآوری، تدوین
از آتوسا
شهریاری)
.................. ................. ............... ............... ............
با
تشکر از سایت "ویکی
پدیا" و از
سینا پرهیزی
از سایت "جامعه
ی فارغ التحصیلان
دبیرستان
البرز" و از ابراهیم
کدیور از سایت
"ابراهیم
کدیور" / سایت
خانه و خاطره/
آتوسا شهریاری/
فروردین 1389
خورشیدی/ مارچ
2010 میلادی/