بنام اهورا (هستی بخش) مزدا (بزرگ دانا).

برگزیده هایی از شاعران نامی ایرانزمین

تهران آآ،، ،،آتشدان،، آآ آآآه،،

رساله "عقل سرخ" از شهاب الدین سهروردی

... چون مدتی بر این برآمد قدری چشم من باز گشود. بدان قدر چشم می نگریستم ؛ چیزها میدیدم که دیگر ندیده بودم و از آن عجب میداشتم تا هر روز بتدریج قدری چشم من زیادت باز می کردند و من چیزها میدیدم که از آن شگفت می ماندم. عاقبت تمام چشم من باز کردند و جهان را بدین صفت که هست بمن نمودند.

هان تا سر رشته خود گم نکنی خود را برای نیک و بد گم نکنی

رهرو تویی و راه تویی ، منزل تو هشدار که راه خود بخود گم نکنی

...... ......... ............ ............... .................. ......................

آدمک آخر دنیاست بخند آدمک مرگ همینجاست بخند

آن خدایی که بزرگش خواندی به خدا مثل تو تنهاست بخند
دست خطی که تو را عاشق کرد شوخی کاغذی ماست بخند
فکر کن درد تو ارزشمند است فکر کن گریه چه زیباست بخند
صبح فردا به شبت نیست که نیست تازه انگار که فرداست بخند
راستی آنچه به یادت دادیم بر زدن نیست که درجاست بخند

آدمک نغمه آغاز نخوان به خدا آخر دنیاست بخند

(از شاعری غریب و ناآشنا)

...... ......... ............ ............... .................. ......................

حکیم ابوالقاسم فردوسی

ابوالقاسم فردوسی

درباره تخت شاهی و دین ایرانیان

نه بی تخت شاهی بود دین بپای نه بی دین بود پادشاهی بجای

چنین پاسبانان یکدیگرند تو گویی که در زیر یک چادرند.

جهان بر شگفت است ، چون بنگری

ندارد کسی آلت داوری

که جان شگفت است و تن هم شگفت

خردمند کاین داستان بشنود

بدانش گراید ، بدین نگرود

و لیکن ، چون معنیش یاد آوری

شود رام و کوته شود داوری

به روز خجسته سر مهر ماه به سر بر نهاد آن کیانی کلاه

پرستیدن مهرگان ، دین اوست تن آسانی و خوردن آیین اوست

بر آورد سر آفرین کرد و گفت که بادت همه ساله با بخت و جفت

ز هرمزد بادت بدین پایگاه چو بهمن نگهبان تخت و کلاه

نخست آفرینش خرد را شناس نگهبان جان است و آنرا سپاس

خرد گر سخن بر گزیند همی همان را گزیند که بیند همی

کسی کو خرد را ندارد ز پیش دلش گردد از کرده خویش ریش

میآسای ز آموختن یک زمان بدانش میفکن دل اندر گمان

چو گویی که وام خرد توختم همه هر چه بایستم آموختم

یکی نغز بازی کند روزگار که بنشاندت پیش آموزگار

نگه کن بر این گنبد تیز گرد که درمان از اویست و زویست درد

از او زار گردی ، از او سرفراز از او دان فزونی و زو دان نیاز

نه گشت زمانه بفرسایدش نه این رنج و تیمار بگزایدش

نه از گردش آرام گیرد همی نه چون ما تباهی پذیرد همی .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

فریدون مشیری

داد خواهیم این بیداد را

از: فریدون مشیری

یلی بود آن سرور ارجمند نماد حماسه ، ستون سهند

به بالا همانند سهراب گرد ز پیکار میگفت و پا میفشرد

که باید بر انداخت بیخ بدی سرا پا همه فره ایزدی

دلیری همه عمر ایران پرست درفش گرانقدر ایران بدست

چو کوهی گران بود در سنگرش که در ره ایران چه ارزد سرش

دریغا ، دریغا ، دریغا ، دریغ که اهریمنان بر کشیدند تیغ

به ماوای آن یل شبیخون زدند سحر در گشودند از آن قتلگاه

به خون غرقه دیدند خورشید وماه مشبک تن از خنجر کین شده

تن همسرش دشنه آجین شده کجا میتوان برد این درد را

بگیر ای جوان جای سرو سهی که سنگر نباید بماند تهی

درفش سر افراز را بر فراز که تا جاودان باد در اهتراز.

...... ......... ............ ............... .................. ......................

موزه آرامگاه رودکی در تاجیکستان

رودکی

چهار چیز مر آزاده را ز غم بخرد تن درست و خوی نیک و نام نیک و خرد

هرآنکه ایزدش این هر چهار روزی کرد سزد که شاد زید جاودان و غم نخورد.

...... ......... ............ ............... .................. ......................

توصیف "شب"

از: ناصرخسرو

شبی تاری ، چو بی ساحل ، دمان ، پر قیر دریایی فلک چون پر ز نسرین برگ، نیل اندوده صحرایی

نشیب و توده و بالا ، همه خاموش و بی جنبش چو قومی ، هر یکی مدهوش و درمانده بسودایی

زمانه رخ به قطران شسته و ز رفتن بر آسوده تو گویی نافریدستش خدای فرد فردایی

نه از هامون سودایی تحیّر هیچ کمتر شد نه نیز از صبح صغرایی بر آمد هیچ صفرایی

نه نور از چشمها یا رست رفتن سوی صورتها نه سوی هیچ گوشی نیز ره دانست آوایی

چو در تاریک چه یوسف منور مشتری در شب در او زهره بماند زرد و حیران چون زلیخایی

مرا بیدار مانده چشم و گوش و دل که چون یابم بچشم از صبح برقی یا بگوش از وحش هرایی

چو زاغ شب بجابلسا رسید از حد جابلقا بر آمد رخشنده چو از یاقوت عنقایی

گریزان شد شب تاری ز پیش صبح رخشنده چنان چون باطل از حقی و ناپیدا ز پیدایی.

رمز سخنهای من ار دانئی قول منت مژده بشادیستی

بهر نوعی که بشنیدم ز دانش نشستم بر در او من مجاور

نماند از هیچگون دانش که من زان نکردم استفادت بیش و کمتر

نه اندر کتب ایزد مجملی ماند که آن نشنیدم از دانا مفسر.

از رنج روزگار چو جانم ستوه گشت یک چند با ثنا به در پادشا شدم

صد بندگی شاه ببایست کردنم(غزنویان) از بهر یک امید که از وی دوا شوم

از مال شاه و میر چو نومید شد دلم زی اهل طیلسان و عمامه ردا شدم

از شاه زی فقیه چنان بود رفتنم کز بیم مور در دهن اژدها شدم.

خدایا راست گویم فتنه از توست ولی از ترس نتوانم چغیدن

اگر ریگی به کفش خود نداری چرا بایست شیطان آفریدن ؟

با گروهی که بخندند و بخندانند چون کنم چون؟ که نه خندم و نه خندانم

از غم آنکه دی از بهر چه خندید بدل امروز کنون خسته و گریانم .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

فروغ فرخزاد

فروغ فرخزاد

پرنده ای که مرده بود به من پند داد که پرواز را بخاطر بسپارم

نهایت تمامی نیروها پیوستن است پیوستن

به اصل روشن خورشید و ریختن به شعور نور

طبیعی است که آسیابهای بادی می پوسند

چرا توقف کنم؟

سهم من آسمانی است که آویختن پرده یی آن را از من میگیرد

سهم من پایین رفتن از یک پله متروک است

و به چیزی در پوسیدگی و غربت و اصل گشتن

سهم من گردش حزن آلودی در باغ خاطره ها است.

و این منم زنی تنها در آستانه فصلی سرد و در ابتدای درک هستی آلوده زمین

و یاس ساده و غمناک آسمانی و ناتوانی این دستهای سیمانی.

جنازه های خوشبخت جنازه های ملول جنازه های ساکت متفکر جنازه های خوش برخورد ، خوش پوش

خوش خوراک در ایستگاه وقتهای معین و در زمینه مشکوک نورهای موقت

و شهوت خرید میوه های فاسد بیهودگی.

وقتی که زندگانی من دیگر چیزی نبود ، هیچ چیز بجز تیک تاک ساعت دیواری

دریافتم که باید باید ، باید... دیوانه وار دوست دارم.

ای دوست ای برادر ای همخون وقتی به ما رسیدی تاریخ قتل عام گلها را بنویس.

مرا تبار خونی گلها به زیستن متعهد کرده است تبار خونی گلها میدانید؟

...... ......... ............ ............... .................. ......................

شفیعی کد کنی

- به کجا چنین شتابان؟ گون از نسیم پرسید.

- دل من گرفته ز ینجا، هوس سفر نداری ز غبار این بیابان؟

- همه آرزویم، اما چه کنم که بسته پایم...

- به کجا چنین شتابان؟

- به هر آن کجا که باشد به جز این سر سرایم.

- سفرت به خیر! اما تو و دوستی، خدا را چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی برسان سلام ما را .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

نیما یوشیج

نیما یوشیج

شامگاهان که رویت دریا نقش در نقش می نهفت کبود

داستانی نه تازه کرد به کار رشته ای بست و رشته ای بگشود

رشته های دگر بر آب ببرد.

آی آدمها که بر سر ساحل بساط دلگشا دارید

یک نفر دارد که دست و پای دایم می زند

روی این امواج تند و تیره و غرّان که میدانید....

در شب تیره دیوانه ای کاو دل به رنگی گریزان سپرده

در دره سرد و خلوت نشسته همچو ساقه گیاهی فسرده

می کند داستانی غم آور.

...... ......... ............ ............... .................. ......................

صادق هدایت

صادق هدایت

ز چرخ آمد همه چیزی نوشته نوشته با روان ما سرشته

نوشته جاودان دیگر نگردد برنج و کوشش از ما برنگردد.

...... ......... ............ ............... .................. ......................

حکیم عمر خیام

حکیم عمر خیام

در گوش دلم گفت فلک پنهانی حکمی که قضا بود، ز من میدانی

در گردش خود اگر مرادست بدی خود را برهاندمی ز سرگردانی.

از جمله ی رفتگان این راه دراز باز آمده ای کو که بما گوید راز

هان بر سر این دو راهه راز و نیاز تا هیچ نمانی که نمی آیی باز.

بر لوح نشان بودنیها بودست پیوسته قلم ز نیک و بد فرسوده است

در روز ازل هر آنچه بایست بداد غم خوردن و کوشیدن ما بیهوده است .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

عطا ملک جوینی

کس لب بطرب بخنده نگشود امسال و ز فتنه دمی جهان نیاسود امسال (سال 619 هجری)

در خون گلم که چهره بنمود امسال با وقت چنین چه وقت گل بود امسال.

...... ......... ............ ............... .................. ......................

نظامی گنجوی

در آن خلوت که هستی بی نشان بود بکنج نیستی عالم نهان بود

وجودی، مطلق از قید مظاهر بنور خویشتن بر خویش ظاهر

نوای دلبری با خویش می ساخت قمار عاشقی با خویش می باخت

وجودی بود از نقش دوئی دور ز گفتگوی مایی و تویی دور .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

زکریای رازی

در دایره ای کآمدن و رفتن ماست آنرا نه بدایت نه نهایت پیداست

کس می نزند دمی در این معنی راست کاین آمدن از کجا و رفتن بکجاست .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

حافظ شیرازی

چیست این سقف بلند ساده ی بسیار نقش زین معما هیچ عاقل در جهان آگاه نیست.

ما در درون سینه هوایی نهفته ایم بر باد رود اگر سر ما ، زان هوا رود.

در پس آینه طوطی صفتم داشته اند آنچه استاد ازل گفت بگو ! می گویم .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

جلال الدین مولوی

اختیاری هست ما را در جهان حس را منکر نتانی شد عیان

سنگ را هرگز نگوید کس بیا وز کلوخی کس کجا جوید وفا

آدمی را کس کجا گوید بپر یا بیا! ای کور! در من در نگر!

کس نگوید سنگ را : دیر آمدی یا که چوبا! ترا چرا بر من زدی.

گرچه تفسیر زبان روشنگر است لیک عشق بیزبان روشنتر است.

سوی نومیدی مرو امید هاست سوی تاریکی مشو خورشیدهاست

کودکان افسانه ها می آورند درج در افسانه اشان بس سرّ و پند

هزلها گویند در افسانه ها گنج ها جویند در ویرانه ها .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

سعدی

ای نفس اگر بدیده ای تحقیق بنگری درویشی اختیار کنی بر توانگری

ای پادشاه شهر چو وقتت فرا رسد تو نیز با گدای محلت برابری .

سعدیا سرمایه داران از خلل ترسند و ما گر برآید بانک دزد از کاروان آسوده ایم .

...... ......... ............ ............... .................. ......................

اقبال لاهوری از هندوستان

چو رخت خویش بر بستم از این خاک همه گویند با ما آشنا بود

ولیکن کس ندانست این مسافر چه گفت و با که گفت و از کجا بود.

...... ......... ............ ............... .................. ......................

"آدمک آخر دنیاست بخند" / "تست استعداد و فراموشی خود " / "میرزا حسن رُشدیه" بانی مدارس نوین ایران/

با تشکر از همراهی دوستان خوب / سایت خانه و خاطره/ آتوسا شهریاری / اردیبخشت ماه 1389 / مه 2010 میلادی/