با سلام.

به سایت خانه و خاطره خوش آمدید.

کامران میرزا

کامران میرزا نایب السلطنه

کامران میرزا (نایب السلطنه ناصرالدینشاه)

كامران ميرزا، سومين پسر ناصرالدين شاه، متولد 1272 قمرى بود. او در شش سالگى به حكومت تهران منصوب شد، در شانزده سالگى با سرورالدوله دختر عموى پدرش ازدواج كرد. در مسافرتهاى ناصرالدينشاه وى مقام نايب السلطنگى را عهده دار بود. علاوه بر حكومت تهران ، حاكم قم ، ساوه، كاشان ، گيلان ، مازندران ، قزوين ، سمنان و دامغان هم بود. وى همچنين وزير جنگ هم بود.

کامران میرزا با داشتن اين مشاغل ها توانست ثروت هنگفتى جمع كند. گویند وى در دوران طولانى حكومتش در تهران مظالم بسيارى برعليه مردم نمود و به روايتى ميرزا رضا كرمانى قبل از كشتن ناصرالدين شاه قصد داشت كامران ميرزا را بكشد.

کامران میرزا عمارات اميريه و منيريه را كه به نام خود و همسرش ساخت (واقع در خيابانهاى اميريه و منيريه) که در آن زمانها بسيار معروف بودند. همچنین باغهاى كامرانيه در جوار صاحبقرانيه و باغ فيشر (فيشرآباد بعدى) نيز متعلق به او بود.
کامران میرزا در زمان مظفرالدين شاه مقامى نداشت و بعد از صدور فرمان مشروطيت در 1285 خورشیدی در كابينه هاى مشيرالدوله نایینی (پدر حسن پیرنیا مشیرالدوله) و وزير افخم و اتابک، وزير جنگ بود ولى به مجلس معرفى نمی شد و در جلسات مجلس شركت نمی کرد و عدم حضورش در مجلس موجب گرديد تا "سيد حسن تقى زاده" نطق تندى عليه وى ايراد كند و سرانجام مجلس به اتفاق آرا او را از وزارت جنگ عزل نمود.
وى هنگام خلع دودمان ترکی- مغولی قاجاریه در سن 72 سالگى در تهران زندگى میکرد.

ازدواج با سرورالدوله

کامران میرزا از ازدواج خود با سرورالدوله دختر حسام السلطنه (پسر عباس میرزا)، صاحب سه دختر و یک پسر شد. از آن میان دو تن، معصومه و قمرالملوک، در سنین جوانی درگذشتند. دختر سوم ملکه جهان با محمدعلی میرزا (محمد علیشاه بعدی) ازدواج کرد که احمد میرزا (احمد شاه بعدی) پسر مشترکشان میباشد. کامران میرزا و سرورالدوله فرزند پسری داشتند بنام فتحعلی میرزا، که بسیار مورد توجه پدر و مادرش بود. فتحعلی میرزا در سن پنج سالگی درگذشت. کامران میرزا همسران دیگری نیز گرفت که از آنان صاحب ده پسر و نه دختر شد. گفته میشود نوادگان او، نام خانوادگی کامرانی را بر خود نهاده اند.

(منبع: از سایت یادگاران و با تشکر/ نگاره از سایت مجله تفریحی)

...... ......... ............ ............... .................. ......................

کامران میرزا

كامران ميرزا پسر سوّم ناصرالدين شاه ، ملقّب به نايب السّلطنه و امير كبير ! و دارای سمت وزير جنگ و رئيس كل قشون ظفر نمون ! و ضمناْ حكومت تهران و چند حكومت و ايالت ديگر ايران بود. در سال 1285 قمری ، پس از مغضوب شدن عزيز خان مكری سردار كل و ضبط تمام املاک او و تبعيدش به اراک ، ناصرالدين شاه منصب سردار کلّی را كه در اواخر سلطنت او، مانند اكثر القاب و مناصب ، بی معنی شده بود ، به پسر خود كامران ميرزا كه در آن زمان سيزده سال داشت ، داد و در همين سال او را ملقّب به اميركبير ! نمود. کامران ميرزا در 16 سالگی و در شعبان 1288 قمری با سرورالدوله ، دختر سلطان مراد ميرزا حسام السّلطنه (پسر عباس میرزا ولیعهد فتحعلیشاه) معروف به فاتح هرات ، ازدواج كرد. در سال 1306 قمری كه ناصرالدين شاه برای بار سوّم (و سفر آخر) برای تفريح و تفرّج به بيگانگان به اروپا رفت ، كامران ميرزا را مستقیمأ ، نايب السّلطنه خود قرار داد. هدف كامران ميرزا مانند ساير شاهزادگان قاجاری ، متموّل كردن خود بود. درجات سابق كه تا اندازه ای منوط به تقديم خدمت و يا سابقه ممتد و صحّت عمل بود ، در زمان وزارت جنگی اين شاهزاده ، در مقابل تملّق و تقدیمی به او ، بی زحمت به همه داده می شد. كامران ميرزا ، درجات نظامی را می فروخت و احكام سرهنگی ، سرتیپی و امير تومانی را بدون هيچ استحقاق ، به اين و آن می داد. وزارت جنگ در زمان اين شاهزاده ، به منتها درجه خرابی و هرج و مرج رسيد. كامران ميرزا در اواخر عمر بيكار و سخت به بيماری نقرس گرفتار بود. تا اين كه در سال 1307 خورشيدی در سن 75 سالگی در تهران درگذشت و در حضرت عبدالعظيم و در مقبره ناصرالدين شاه او را به خاک سپردند.

( تاريخ رجال ايران قرون 12،13،14 با تاْليف مهدی بامداد)

...... ......... ............ ............... .................. ......................

میرزا رضا کرمانی و کامران میرزا نایب السلطنه

(میرزا رضای کرمانی مسئول ترور ناصرالدینشاه است.)

میرزا رضا کرمانی در دوران کودکی به علت فقر پدرش مجبور به ترک تحصیل و دستفروشی شد. در منابع تاریخی آمده است: میرزا رضا فرزند ملا حسین عقدایی در کرمان متولد شد. میرزا در یزد به مدرسه رفت اما پس از فوت پدرش به ناچار درس را رها کرده و برای امرار معاش به دستفروشی پرداخت و به تهران آمد. در تهران او که پشتکار خاصی داشت کم کم توانست برای خود اعتباری کسب کند و برای داد و ستد بخانه بزرگان راه پیدا کند. رفت و آمد میرزا رضا به خانه رجال و بزرگان باعث شد تا او آگاهی بیشتری نسبت به اوضاع و احوال کشور بدست آورد. از جمله کسانیکه میرزا رضا با آنها داد و ستد داشت، کامران میرزا نایب السلطنه بود. اما کامران میرزا در قبال خرید دو شال از پرداخت وجه آنها طفره می رفت و چون میرزا رضا شال ها را از فردی بنام حاج ملا حسین ناظم التجار برای فروش گرفته بود با مشکلات زیادی مواجه شد. همین مسئله باعث شد تا میرزا رضا به دیوان خانه کامران میرزا مراجعه کند و در حضور دیگران بدون هیچ ترسی از وی درخواست کرد تا طلبش را پرداخت کند. کامران میرزا که فردی مستبد بود و گستاخی میرزا رضا او را ناراحت کرده بود دستور داد تا وجه را تهیه کرده و در قبال پرداخت هر اسکناس به میرزا رضا یک سیلی نیز به او زده شود.

(منبع: از سایت خبر آنلاین)

...... ......... ............ ............... .................. ......................

با تشکر از سایتهای "یادگاران" ، "مجله تفریحی" و "خبر آنلاین"/ سایت خانه و خاطره / سروش آذرت/ اسفند ماه 130- خورشیدی/ 2012 میلادی/