با
سلام.
به
سایت خانه و
خاطره خوش آمدید.
مهاجرت
صغری و کبرا ( 1284
خورشیدی/ 1323 قمری)
مظفرالدین
شاه زیر درخت
کهنسال
صاحبقرانیه
فرمان مشروطه
را امضاء کرد/
مرداد ماه 1285
خورشیدی/1324 قمری
امضای
فرمان
مشروطه/ 1285
خورشیدی
اعلم
الدوله ثقفی ، پزشك مخصوص
در حاليكه مظفرالدین
شاه در
سايه درختان
كهنسال
صاحبقرانيه
بر صندلی نشسته بود ،
فرمانی را
خواند كه با
نام "فرمان
مشروطه" در
تاريخ ايران
جاودانه شد.
درخت
صاحبقرانیه ،
تنها شاهد
زنده امضای
فرمان مشروطه
امروز هم
اگر به كاخ
صاحبقرانيه
بياييد، می
توانيد در سايه
درختانی
كه شاه بيمار
ايران در كنار
آن ها فرمان
مشروطه را
امضا كرد و بر
آزادی
آزاديخواهان
اين سرزمين مُهر تاييد زد، لختی بياساييد و
به تاريخ پر فراز
و نشيب ايران
بينديشيد ،
به آن هنگام
كه اولين ندای
آزادی خواهی
مردمان اين
مرز و بوم به
ثمر نشست.
امروز 100 سال از
14 مردادماه 1285
هجری
شمسی،
هنگامی كه
فرمان مشروطه
توسط
مظفرالدين
شاه قاجار امضا
شد می گذرد و تنها
بازمانده آن
روز شيرين، درختی كهنسال در
باغ تاریخی
نياوران است.
درختانی
كه 14 مرداد ماه
1285 شمسی
، برابر
با 14 جمادی
الثانی 1324 هجری
قمری بر سر شاه ايران
سايه افكندند
تا دستان
ناتوان او
يارای تأئید
كردن قيام
عدالت طلبانه
ملت ايران را
داشته باشد.
علاء
الدوله و گران
شدن قند/ ميسيو
نوز بلژیکی در
لباس
روحانيون
شايد آن
زمان كه
علاءالدوله
تجار تهران را
به بهانه گران
شدن قند به فلک بست و چاپ
عكس ميسيو نوز
بلژیکی در لباس
روحانيون ،
آتش خشم مردم
را شعله ور
كرد ، شاه
عليل ايران
فكر نمی كرد
كه شرار اين
آتش
، دامان
او را در کاخ صاحبقرانيه
بگيرد و اعلم
الدوله ثقفی پزشك مخصوص ،
در باغ زيبای
نياوران و در
مقابل كاخی
كه پدر تاجدارش
(ناصرالدینشاه)
، در سی
امين سال سلطنت ،
صاحبقرانيه
اش ناميد ،
در برابر مردم
سر عجز فرود
آرد.
هر چند كه
مظفرالدين
شاه با مشاهده
برملا شدن بغض
ها و فريادهای
فرو خورده
ايرانيان
چاره ای جز
تسليم نداشت.
زمينه
سازی جنبش
مشروطه
آشنایی
ايرانيان با
غرب و
دستاوردهای
آنان درباره
حاكميت مردم
كه از زمان
ناصرالدين
شاه آغاز شده
بود ، توقعاتی
را در جامعه
به وجود آورد
و از سوی
ديگر آشفتگی اوضاع
اجتماعی
كه پس از مرگ
ناصرالدين
شاه شدت گرفته
بود ، مانع
از اين شد كه
سكوت مردم
همچنان ادامه
يابد.
اعطای امتياز
مشهور به "رژی" به
ماژور تالبوت انگلیسی و شركا
كه طی
آن تجارت داخلی و خارجی
ايران به
انحصار آنها
درآمد و به
دنبال آن فتوای
ميرزای
شيرازی و
حاج ميرزا حسن
آشتيانی ،
آغازی بود بر
شكل گيری جنبشی بزرگ كه در
تاريخ ايران
كم سابقه بود. از سوی ديگر
مرگ نا به
هنگام
ناصرالدين
شاه و به
سلطنت رسيدن
مظفرالدين
ميرزای بيمار
بر آشفتگی اوضاع
افزود.
سال
1284 خورشیدی/ سال
1323 قمری/ مهاجرت
صغری/ مهاجرت
به حرم عبدالعظيم
در ری
دربار
مظفرالدین
شاه همواره
عرصه رقابت ،
اختلاف و دو دستگی ميان
شاهزادگان و
رجال درباری
قاجارها
بود. در اين
شرايط تلاش
حكام ايالات و
ولايات به
ويژه ميرزا احمد
خان
علاالدوله
حاكم تهران ،
بر خفقان حاكم
بر جامعه می
افزود و
فريادها را
بيش از پيش در
گلو نهفته می
ساخت. تا اينكه
توهين به
باورهای مذهبی مردم ،
همزمان با به فلک بستن تجار
تهران ، آتشی را شعله ور
كرد كه هيچ كس
را يارای
فرو نشاندن
آن نبود. علماء
در واکنشی
هماهنگ به
وضعيت پيش
آمده ، در
رمضان 1323 هجری
قمری به نشانه
اعتراض از
تهران به حرم
عبدالعظيم در
ری هجرت و در
آنجا تحصن
كردند. اين
حركت جمعی به
مهاجرت صغری
شهرت يافت.
فرمان
تاسیس مجلس
عدالت بعد از
مهاجرت صغری
مظفرالدین
شاه برای
آرام ساختن
مردم و پاسخ به
آنها فرمان
تاسيس مجلس
عدالت را صادر
كرد. با اين
فرمان تحصن
شكسته شد. اما
بدخواهان و آنانكه
تاسيس مجلس
عدالت را به
زيان خود می
ديدند ،
سكته و بيماری
شاه را بهانه
كردند تا اجرای
فرمان را به
تعويق
اندازند.
عین
الدوله
مهاجرت
کبرا بعد از
مهاجرت صغری/ از
تهران به قم و
بست نشینی در
سفارت انگلیس
عين
الدوله همچون
ديگر مستبدانی
كه آزادی را
برنمی تابند ،
علم مخالفت
برافراشت و به
اذيت و آزار
مردم به ويژه
آزادی خواهان
پرداخت. اوج
اعمال شوم او
، كشتار جمعی از معترضين
در صحن مسجد
جامع تهران
بود. اين اتفاقات
سبب شد علماء
به حرکتی
بزرگتر دست
بزنند ، و از
تهران به قم
مهاجرت كنند و
در حرم حضرت
معصومه (ص)
بست بنشينند.
آنان در راه ،
نامه ای به
شاه نوشتند و
در آن متذكر
شدند كه
چنانچه شاه به
وعده هايش عمل
نكند ، آنان
جلای وطن می كنند.
اين مهاجرت
نيز مهاجرت
كبری نام گرفت.
بست نشینان
داخل سفارت
انگلیس/ 1324 قمری/
1285 خورشیدی (شمسی)
بست
نشینی در
سفارت انگلیس/
1285 خورشیدی/ 1324
قمری
مقارن
همين ايام
مردم به بست نشینی در مساجد و
اماكن ديگر
پرداختندی ،
بست نشینی
فراتر رفت و
به سفارت
انگليس منتقل
شد ، چنانكه در
جمادی الاخر 1324
هجری قمری نزدیک به
14 هزار نفر در
بست نشینی شركت
داشتند.
مظفرالدین
شاه در
برابر اين
اعتراض چاره ای
جز تسليم
نداشت ، پس
به ناگزير عين
الدوله را از
صدارت عزل و
ميرزا
نصرالله خان مشیرالدوله را جايگزين
كرد.
میرزا
نصرالله خان
مشیرالدوله
پدر نخست وزیر
دوران بعد از
مشروطه حسن پیرنیا
مشیرالدوله
میرزا
نصرالله خان
مشیرالدوله
جانشین عین
الدوله
صدراعظم جدید میرزا
نصرالله خان
مشیرالدوله ، در نخستين
اقدام ،
مجتهدين را با
احترام از قم
به تهران باز گرداند
و پس از چند
روز مذاكرات
ميان متحصنين و
دولت نتيجه
داد.
اين فراز
و فرود ها در
نهايت در
نياوران به سرانجام
رسيد.
میرزا
نصرالله خان
مشیرالدوله
پدر حسن پیرنیا
مشیرالدوله
است. مرگ میرزا
نصرالله خان
مشیرالدوله
دو هفته پس از
ترور اتابک به
طور مشکوکی روی
داد و جسد او
در امامزاده
صالح تجریش به
خاک سپرده شد.
(منبع:
سایت خبرگزاری
ميراث فرهنگی ـ گروه هنر و سارا
امت علی)
...... ......... ............
............... .................. .....................
"میرزا
حسن شیرازی" و
مشروطه خواهی/
رهبر شیعیان
عالم "شیخ
مرتضی انصاری"/
با
تشکر از سایت "خبرگزاری
ميراث فرهنگی" ـ گروه هنر و سارا
امت علی/ سایت
خانه و خاطره/
سروش آذرت/
آبان ماه 1389
خورشیدی/ 2010 میلادی/